การศึกษานอกสถานที่ หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก มหาวิทยาลัยบูรพา

    
          วันพุธที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2554 ข้าพเจ้าและเพื่อนๆกลุ่มเอกการสอนภาาาจีนได้ไปศึกษานอกสถานที่ที่หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก มหาวิทยาลัยบูรพาในรายวิชา Educational Tecnology โดยมีพี่วิทยากรคอยแนะนำ และให้ความรู้ต่างๆกับพวกเรา.....
          หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก เป็นแหล่งท่องเที่ยวในภูมิภาคตะวันออก เป็นแหล่งเรียนรู้ทางศิลปะและวัฒนธรรม แบบประเพณีและแบบร่วมสมัย ของนักเรียนนิสิต ประชาชนทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติได้เป็นอย่างดี
           สัมผัสอารยธรรม....ของเมืองภาคตะวันออก

            
           มีการนำเสนอลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ และภาพรวมของภาคตะวันออกในปัจจุบันทั้งสภาพความเป็นอยู่ และวิถีการทำกินของชุมชน

   
            นำเสนอการพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของพื้นที่และชุมชนในภาคตะวันออก มีความหมายสืบเนื่องทางวัฒนธรรม มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตรื ทวารวดี เขมรโบราณ สุโขทัย อยุธยา ธนบุรี และรัตนโกสินทร์

       
           แหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออก
           นำเสนอแหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตรื ซึ่งมีความสำคัญในฐานะที่แสดง ถึงหลักฐานการตั้งถิ่นฐาน ของชุมชนโบราณบริเวณชายฝั่งทะเล ที่สะท้อนภาพชีวิตความเป็นอยู่ และวิถีวัฒนธรรมที่น่าสนใจ
      
           แหล่งโบราณคดีหนองโน จังหวัดชลบุรี
           เป็นแหล่งโบราณคดีที่มีการพบหลักฐานการตั้งถิ่นฐานของชุมชนโบราณ ที่มีอายุถึง ๔,๕๐๐ - ๔๐๐๐ ปี นับเป็นชุมชนฝั่งทะเลสมัยก่อนประวัติศาสตร์ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย
          
           แหล่งโบราณคดีโคกพนมดี  จังหวัดชลบุรี
           เป็นแหล่งโบราณคดีทางประวัติศาสตร์เพียงแห่งเดียวในประเทศไทย ที่พบหลักฐานการตั้งถิ่นฐานของชุมชนสมัยโบราณก่อนประวัติศาสตร์ อายุ ๔,๕๐๐ - ๔๐๐๐ ปี มาแล้วซึ่งพึ่งพาอาหารจากทะเลเป็นหลัก และมีการอยู่อาศัยต่อเนื่องยาวนานกว่า ๔๐๐ ปี

           เมืองโบราณที่สำคัญในยุคประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออก
           นำเสนอเรื่องราวของเมืองสำคัญ ได้แก่ เมือง เพนียด จังหวัดจันทบุรี เมืองพระรถ จังหวัดชลบุรี เมืองศรีพโล จังหวัดชลบุรี เมืองพญาแร่ จังหวัดชลบุรี

           วิถีการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม บนแผ่นดินภาคตะวันออก ในยุคประวัติศาสตร์ก่อนสยามประเทศ
          นำเสนอเรื่องราวของวัฒนธรรมภายนอกทั้งจากอินเดีย เขมรโบราณ และดินแดนโพ้นทะเลที่เข้ามามีอิทธิพล บนผืนดินภาคตะวันออก และยังคงปรากฏร่องรอยหลักฐานจนถึงปัจจุบัน

          อิทธิพลความเชื่อและศาสนาในเมืองโบราณศรีมโหสถ
          นำเสนอเรื่องราวของอิทธิพลความเชื่อและศาสนาหลากหลายวัฒนธรรมทั้งพุทธ พราหมณ์ และฮินดู ที่เข้ามามีบทบาทในเมืองศรีมโหสถ ซึ่งปรากฏเป็นโบราณสถานและโบราณวัตถุเป็นจำนวนมาก ซึ่งเมืองศรีมโหสถ เป็นเมืองโบราณสำคัยในสมัยวัฒนธรรม ทวารวดี ซึ่งพัฒนาการมาจาก สถานีการค้าสำคัญที่มีการตั้งถิ่นฐานของชุมชน มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย ถึงสมัยทวารวดี

           ชนต่างวัฒนธรรมในชุมชนภาคตะวันออก
           นำเสนอกลุ่มชาติพันธุ์สำคัญที่ตั้งถิ่นฐานอยู่บนแผ่นดินภาคตะวันออก ได้แก่ คนชอง คนจีน คนญวน คนลาว และไทยมุสลิม

   
              ภาพจิตกรรมฝาผนัง งานศิลปะอันทรงคุณค่า
              นำเสนอภาพจิตกรรมฝาผนังภายในวัดริมฝั่งทะเลภาคตะวันออกซึ่งเป็นงานศิลปกรรมอันทรงคุณค่า มีเอกลักษณ์ของงานฝีมือช่างท้องถิ่น และสะท้อนถึงภาพสังคม วัฒนธรรมความเชื่อของชุมชน

                                          .........................................................

          

แบบฝึกหัดงานกลุ่มกลุ่มละ 4-5 คน พร้อมภาพประกอบ ในวันที่ 6-7-8 กันยายน 2554

1. แหล่งการเรียนรู้หมายถึงอะไร

ตอบ    แหล่งเรียนรู้ หมายถึง แหล่งข้อมูล ข่าวสาร ความรู้และประสบการณ์ทั้งหลายที่สามารถทาให้ผู้เรียนเกิดความรู้ได้ด้วยตนเอง จากการได้คิดเอง ปฏิบัติเอง และสร้างความรู้ด้วยตนเอง ตามอัธยาศัยและต่อเนื่อง จนเกิดกระบวนการเรียนรู้ และสุดท้ายก็เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้

2. หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก เป็นแหล่งการเรียนรู้ เพราะอะไร

ตอบ   หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออกจัดเป็นแหล่งการเรียนรู้อีกสถานที่หนึ่ง เพราะ หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออกเป็นแหล่งรวมขององค์ความรู้ อันหลากหลายพร้อมที่จะให้ผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้าด้วยกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่แตกต่างกันของแต่ละบุคคลและเป็นการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยภายในนิทรรศการได้นำเสนอเรื่องราวต่างๆ เกี่ยวกับ อารยธรรมของเมืองภาคตะวันออก แหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออก เมืองโบราณในยุคประวัติศาสตร์ วิถีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม ชนต่างวัฒนธรรมในชุมชนภาคตะวันออก รวมถึงจิตกรรมฝาผนังอันเป็นศิลปะอันทรงคุณค่าอีกด้วย

3. หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออกเหมาะกับการสอนกลุ่มสาระใด

ตอบ   กลุ่มสาระสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม เพราะ มีการนำเสนอเรื่องราวและเนื่อหาสาระที่สอดคล้องกับการเรียนการสอนในวิชาสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรมเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็น เรื่องของประวัติศาสตร์ การตั้งถิ่นฐาน ความเชื่อ ค่านิยม ตลอดจนลักษณะทางภูมิศาสตร์ของชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก ดังนั้นหอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออกจึงเหมาะสมที่จะเป็นทางเลือกในการศึกษานอกสถานที่ของรายวิชาดังกล่าวมากที่สุด

4. แหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออกนาเสนอรายละเอียดของเนื้อหาใดบ้าง

ตอบ      บริเวณภาคตะวันออกของไทย พบหลักฐานการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ประมาณ ๑๐, ๐๐๐ ปีมาก่อน ซึ่งแบ่งประเภทตามลักษณะภูมิประเทศในการตั้งถิ่นฐาน ได้ดังนี้                                                     

1. บริเวณเพิงผาและถ้ำบนเทอกเขาสูง สันนิษฐานว่าเป็น กลุ่มชนที่ดำรงชีพด้วยการหาของป่าและสัตว์ป่า             

 2. บริเวณที่ราบเชิงเขา สันนิษฐานว่าเป็นกลุ่มคนที่ขยายตัวลงมาจากกลุ่มแรก รู้จักการทำมาหากินแบบเกษตรกรรมระดับหมู่บ้าน                                                                                            

 3. บริเวณเนินดินที่ล้อมรอบด้วยป่าชายเลนหรือป่าโกงกาง ในสมัยโบราณพื้นที่บางส่วนของภาคตะวันออกเป็นทะเล ซึ่งพื้นที่ชายฝั่งและพื้นที่ดอนเป็นเนินดินล้อมรอบด้วยทะเล ชุมชนพึ่งพาอาหารจากทะเลเป็นหลัก

5. วิถีการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมบนแผ่นดินตะวันออกในยุคประวัติศาสตร์ก่อนสยามประเทศเป็นอย่างไร

ตอบ  การแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมบนแผ่นดินตะวันออกในยุคประวัติศาสตร์ก่อนสยามประเทศ มีหลายประการไม่ว่าจะเป็นทั้งจากอินเดีย เขมรโบราณ และดินแดนโพ้นทะเลที่เข้ามามีอิทธิพล บนแผ่นดินภาคตะวันออก  ซึ่งบริเวณภาคตะวันออกเป็นดินแดนที่อยู่ติดกับชายฝั่งทะเลกับซึงมีการติดต่อกับคนชนชาติต่างๆในระแวกใกล้เคียงจึงส่งผลให้ตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายมาถึงสมัยประวัติศาสตร์ตอนต้นทำให้มีการติดต่อสัมพันธ์วัฒนธรรมจากภายนอก โดยเฉพาะอินเดียได้มีการผสมผสานวัฒนธรรมท้องถิ่น เกิดเป็นกลุ่มบ้านเมืองที่มีการพัฒนาร่วมสมัยกับกลุ่มบ้านเมืองในวัฒนธรรมทวารวดี ในบริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา แ ละในบริเวณที่เป็นประเทศกัมพูชาดังที่ปรากฏหลักฐานมาจนถึงปัจจุบัน

6. ให้นิสิตบันทึกภาพตัวอย่างประเภทของเทคโนโลยีการศึกษาที่แบ่งตามกรวยประสบการณ์ของ Edgar Dale พร้อมคาอธิบาย

การศึกษานอกสถานที่ :  เป็นการให้ผู้เรียนได้รับและเรียนรู้ประสบการณ์ต่างๆนอกเหนือจากตำราหรือห้องเรียน

         

                   ประสบการณ์จำลอง : เป็นการเรียนรู้โดยให้ผู้เรียนเรียนจากสิ่งที่ใกล้เคียงกับความเป็นจริงที่สุด โดยกอาจสร้างโดยการเลียนแบบจากของจริง เช่น การจำลองสภาพวิถีชีวิตของชาวบ้านที่อาศัยอยู่แถบชายฝั่งทะเลภาคตะวันออกในอดีตดังภาพ เป็นต้น

นิทรรศการ : เป็นการจัดแสดงสิ่งของต่างๆ การจัดป้ายนิเทศ เพื่อให้ความรู้และสาระประโยชน์แก่ผู้ชม โดยการนำประสบการณ์หลายอย่างมาผสมผสานกันมากที่สุด โดยหอศิลปะและวัฒนธรรมได้นำเสนอโดยการใช้สิ่งของและป้ายนิเทศให้แก่ผู้ที่สนใจได้ศึกษากันตามอัธยาศัย

ภาพยนตร์ :  เป็นประสบการณ์ที่ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยการเห็นและได้ยินเช่นเดี่ยวกับโทรทัศน์ แต่เรื่องราวต่างๆจะทุกบันทึกไว้ในลักษณะของฟิล์มหรืออยู่ในรูปแบบของ สื่อDVD หรือ VCD โดยหอศิลปะวัฒนธรรมได้นำเสนอเรื่องราวต่างๆที่น่าสนใจไว้ให้ชมในรูปแบบของภาพยนต์

ภาพนิ่ง การบันเสียง วิทยุ :  การบันทึกเสียงอาจอยู่ในรูปของแผ่นเสียงหรือเทปบันทึก วิทยุเป็นสื่อที่ให้เฉพาะเสียง ส่วนภาพนิ่งอาจเป็นภาพวาด ภาพล้อ หรือภาพเหมือนจริงก็ได้ ข้อมูลที่อยู่ในสื่อดังกล่าวสามารถให้ประสบการณ์กับผู้เรียนได้ โดยไม่ต้องมีความรู้ก็ได้ แต่สามารถเข้าใจเนื้อหาเรื่องราวที่สอนได้ เนื่องจากใช้วิธีการฟังและดูเท่านั้น

               วัจนสัญลักษณ์ :  เป็นประสบการณ์ขั้นสุดท้าย ซึ่งเป็นขั้นนามธรรมมากที่สุด    ไม่มีส่วนคล้ายคลึงกับของจริง ได้แก่ ตัวหนังสือในภาษาเขียน   เสียงของคำพูดในภาษาพูด เป็นต้น   ดังเช่นวิทยากรสาวสวย ใจดี "พี่เนม" 
ที่พาพวกเรานิสิตสาขาการสอนภาษาจีนเยี่ยมชมหอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออกแห่งนี้

7. ให้นิสิตบันทึกภาพถ่ายกลุ่มของตนเองในการเข้าเยี่ยมชมนิทรรศการดังกล่าว